VÜCUT TİPLERİ NEDİR? EKTOMORF, ENDOMORF, MEZOMORF TİPE GÖRE ANTRENMAN VE BESLENME
Ektomorf, endomorf ve mezomorf diye duyduğumuz vücut tipleri fitness ve vücut geliştirme sporlarında büyük önem taşımaktadır. Her insanın genetiği ve vücut tipi farklılık göstermektedir. Bazısı ince görünen fakat estetik, bazısı daha kaslı ve iri görünen biri olabilir. Bunu etkileyen genetik faktörlerimizdir ve bunu değiştiremeyiz.
Bu yazıda:
- Vücut tipi hesaplama ile “vücut tipim hangisi?” sorusuna yanıt bulacak,
- Ektomorf, endomorf ve mezomorf için özel beslenme ve antrenman tavsiyelerini bulacak,
- Ücretsiz antrenman programı ve beslenme programı ile hedefinizi 12’den vuracaksınız!
Vücut Tipine Göre Antrenman ve Beslenme
Ektomorf | Mezomorf | Endomorf |
---|---|---|
Zayıf, tığ gibi bir yapı | Yağsız bir yapı | Dolgun bir yapı |
Hafif kaslı atletik vücut | Kaslı vücut | Kaslı ancak yağlı bir vücut |
Küçük eklem ve kemikler | Geniş eklem ve kemikler | Geniş eklem ve kemikler |
Oldukça düşük yağ oranı | Düşük yağ oranı | Ortalama üstü yağ oranı |
Dar omuz, göğüs ve kalça | Geniş omuz, orta kalça | Geniş bel bölgesi |
Uzun kollar ve bacaklar | Yağ oranı eşit dağılmış gövde ve kol, bacaklar | Kısa görünen kol ve bacaklar |
Kilo almak zor | Kilo almak veya vermek kolay | Kilo vermek zor |
Hızlı metabolizma | Hızlı metabolizma | Yavaş metabolizma |
Hiperaktif | Ortalama | Ağır - az aktif |
Kas kazanmak zor gelir ancak yağsızdır | Kütle kazanmak kolay | Kütle kazanmak kolay ama yağı azaltmak zor gelir |
İnsanlar genel olarak üç tip vücut tipine sahiptir. Bunlar endomorf, mezomorf ve ektomorf vücut tipleridir.
Bunlar end all, be all sizin kaderiniz değil. Fakat buradaki bilgileri kendinize göre değerlendirip benzer özelliklere sahipseniz buradan yola çıkarak olumlu şekilde ilerleme gösterebilirsiniz.
Vücut tipleri, beslenme için ana parametreleri değiştirmez. Ektomorf, endomorf veya mezomorf da olsanız yine ana beslenme parametrelerine uymalısınız. Kas yapmak için ağırlık çalışmalı ve yeterli kalori ile protein alımını sağlamalısınız. Yağ yakmak için de kalori açığı oluşturmalısınız.
Peki vücut tiplerine göre beslenmemizde değişen hiçbir şey yok mu? Vücut tiplerine göre özellikle karbonhidrat hassasiyeti değişkenlik gösterebilir. Makrolarımızı buna göre ayarlayabiliriz. Bu sayede beslenmemizden tam sonuç alabilir, yani daha çok kas yapabilir ve daha çok yağ yakabiliriz.
Yani makro besin düzenlemeleri yapacağız. Örneğin %50 karbonhidrat, %20 yağ, %30 protein gibi. Makro besinler ve kalori hesaplama hakkında yeterince bilgiye sahip değilseniz, öncelikle Fitness Beslenme Rehberi’ni okumanızı öneririz. Bu sayede gerekli bilgiyi öğrenebilir ve bu yazıya geri dönebilirsiniz.
Antrenman için ise olay daha bile benzer.
Antrenman sisteminin ana parametreleri vücut tipleri için değişmez. Yine atletik vücut, kaslı vücut demek kasa progressive overload (sürekli artan yükleme) yapmak ve yağ yakmak için enerji harcamak demek. Bunlar gibi temel antrenman parametremelerini öğrenmek için Fitness Antrenman Rehberi bulunmaz hint kumaşıdır!
Bunların dışında vücut tiplerinin avantajlarını ve dezavantajlarını lehimize kullanabiliriz. Antrenman programımızı bunları da düşünerek düzenlersek alacağımız sonuçları daha iyi bir seviyeye taşıyabiliriz.
Haydi şimdi başlayalım!
Ektomorf Vücut Tipi Nedir?
Genel olarak düşük yağ oranına sahip zayıf görünüşlü insanlardır, omuzları dar, kol ve bacakları ince görünümlüdür. Bu vücut tipinin de avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.
- İnce, zayıf görünüm
- Dar omuz, ince kol ve bacaklar
- Zor kilo alan bir yapı
- Yağsız bir vücut
- Kas kazanımları diğer vücut tiplerine göre daha zor
Ektomorf vücut tipleri antrenman programı önerileri
- Ektomorf vücut tipi olan bir insanın kilo alması ve kas yapması diğer vücut tiplerine göre daha zordur. Fakat iyi bir beslenme ile doğru antrenman yöntemleri ile ilerleme gösterildiğinde yağsız görünümlü iyi bir fiziğe ulaşılabilir.
- Bu vücut tipindeki insanların yağ oranları düşük olacağından dolayı beslenmelerinden karbonhidrat alımlarını ve kalorilerini biraz daha yüksek tutabilirler ama bu önüne gelen her şeyi yiyebilir anlamına gelmemektedir.
- Ektomorf vücut tipli insanların amaçları özellikle kas kazanımı ise kardiyo egzersizlerini çok fazla önermiyoruz, vücudu yağsız ve ince yapılı olduğundan dolayı daha fazla kalori açığı oluşturmaya gerek yoktur. Fakat kardiyo egzersizlerinin vücudumuza bir çok faydası vardır, bunları da unutmamak gerekir.
- Ektomorf vücut tipli birine split antrenmanlardan çok full body antrenmanları öneriyoruz. Fitness ve vücut geliştirmeye yeni başlayan bir birey iseniz temel egzersizlerden kurulu bir antrenman programı sizler için daha faydalı olacaktır. Bu programlara buradan ücretsiz olarak ulaşabilirsiniz.
- Haftalık olarak başlangıçta spor salonuna en az 3 gün gitmeniz faydalı olacaktır ve sizlere önerdiğimiz full body antrenman sistemlerini bu 3 gün içinde çok rahat uygulayabileceksiniz.
Ektomorf vücut tipleri için beslenme programı önerileri
Ektomorfların adrenalin, norepinefrin ve dopamin hormonları dominanttır. Bu metabolizmalarının hızlı olmasına sebep olur. Kilo almaları gerek yağ ve kas olarak zordur. Güzel kısmı ise definasyonda işleri daha kolaydır. İnsülin dirençleri de daha düşük olacağı için yağ yakmaları zor olmayacaktır.
Dolayısıyla ektomorflar en iyi sonucu yüksek karbonhidrat diyetlerinde alırlar. Definasyon döneminde (yağ yakarken) bile karbonhidratı çok düşürmelerine gerek yoktur. Bu sayede performansları da daha yüksek olur. Tabii ki genel olarak kalori ihtiyaçları da daha yüksektir ve zaten genelde yağ oranları ile ilgili gibi bir problemleri olmaz. Genellikle ektomorf vücut tipine sahip bireylerin yağ oranları oldukça düşük olur.
Ektomorflar için definasyon makroları:
- % 45-50 karbonhidrat
- % 20-25 yağ
- % 25-30 protein
Bunun yanında dediğim gibi ektomorflar için kas yapmak da zordur. Bu yüzden iştahlarını zorlamaları ve genelde diğer bireylere göre daha çok kalori almaları gerekecektir. Bulk döneminde(kilo alırken) yine karbonhidratı oldukça yüksek almaları avantajlarına olacaktır. Makro düzenlemelerine değinecek olursak;
Ektomorflar için bulk makroları:
- % 50-60 karbonhidrat
- % 15-25 yağ
- % 20-30 protein
Endomorf Vücut Tipi Nedir?
Genel olarak iri görünen, çabuk yağlanabilen ve güçlü kaslara sahip olabilen bir vücut tipidir.
- Çabuk yağlanabilen vücut yapısı
- Güçlü kaslar
- Kısa görünen dolgun kaslar
- Genel olarak daha yavaş bir metabolizma
- Geniş omuzlar
- Tıknaz
Endomorf vücut tipi antrenman programı önerileri
- Böyle bir vücut tipine sahip olan kişilerin özellikle beslenmelerine dikkat etmeleri gerekmektedir. Çok çabuk yağlanma durumu olduğundan dolayı kas yapma aşamasında kas ile birlikte yağ oranları da artacaktır. Bu nedenden dolayı beslenmeye ve karbonhidrat alımına dikkat etmeleri gerekmektedir.
- Endomorf vücut tipine sahip olan insanlar vücut yağ oranını daha kolay dengede tutabilmek için mutlaka antrenmanlarına kardiyo egzersizleri eklemelidirler. Böylelikle yemek yemeyi ekstra olarak kesmeyip daha fazla enerji açığı oluşturarak dengeyi koruyabilirler.
- Antrenman programlarına fonksiyonel ve compound (Ağırsağlam sözlüğe göz at.) olan egzersizleri mutlaka eklemelerini öneriyoruz. Daha fazla kası aktif ederek daha iyi bir çalışma ve daha hızlı yağ yakma elde edebilirsiniz.
- Endomorf vücut tipinin özelliklerini taşıyorsanız haftalık olarak 4-5 gün mutlaka spor salonuna gitmeniz çok daha etkili olacaktır.
- Kardiyo egzersizleri isteğe göre ağırlık antrenmanlarından ayrı bir güne ekleyerek de uygulanabilir.
Endomorf vücut tipleri için beslenme programı önerileri
Endomorflar parasempatik sinir sistemi dominanttırlar. Dinlenme durumuna daha yatkındırlar. Genelde çok aktif olmazlar. Dolayısıyla enerjiyi daha fazla depolarlar. Bu yüzden yağ oranları yüksektir.
Endomorf vücut tipine sahip bireylerin insülin dirençleri genelde yüksektir. Definasyon döneminde (yağ yakma) en iyi sonucu düşük karbonhidrat diyetlerinde alırlar. Dolayısıyla yağı ve proteini daha yüksek alabilirler. Örnek olarak ketojenik ve low-carb diyetleri verilebilir.
Endomorflar için definasyon makroları:
- % 20-25 karbonhidrat
- % 40-45 yağ
- % 30-35 protein
Bunun yanında endomorfların genetiklerine dayalı olarak kas kütleleri fazladır ve kolay kolay kas kaybetmezler ama hızlıca yağlanabilirler. Dolayısıyla endomorflara bulk döneminde dahi yüksek karbonhidrat önermiyorum. Orta seviyelerde karbonhidrat alımı yeterli olacaktır.
Endomorflar için bulk makroları:
- %30-40 karbonhidrat
- %25-35 yağ
- %25-35 protein
Mezomorf Vücut Tipleri
Ne çok ektomorf gibi ince ne de endomorf gibi kalın bir vücut yapısına sahiptir. Aslında bu iki vücut tipinin tam ortasında bulunan atletik fiziğe sahip ve vücut geliştirmede avantaj sahibi olan bir vücut tipidir.
- Atletik bir vücut yapısı
- Hızlı kas kütlesi alabilen bir yapı
- Endomorf vücut tipine göre daha az yağlı bir vücut
- Kilo kontrolünü daha kolay sağlayabilen bir yapı
- Ne çok uzun boy ne de çok kısa olan vücut yapısı
Mezomorf vücut tipleri antrenman programı önerileri
- Mezomorf vücut tipine sahip olan insanlar vücut geliştirme de avantaj sahibidirler ve hızlı şekilde kas kütlesi kazanımı sağlayıp atletik bir görünüme ulaşabilirler.
- Yağ oranları endomorf vücut tipine göre daha az olduklarından dolayı kilo kontrolünü daha rahat sağlayabilirler.
- Yağ oranı endomorf vücut tipine göre daha az olsa da ihtiyaca göre antrenmanlarına kardiyo egzersizleri eklemelerini öneriyoruz.
- Başlangıç sporcusu iseniz öncelikle bölgesel programları tercih etmek yerine vücudunuzun tümünü çalıştıracak olan compound egzersizlere yönelmeniz çok daha fayda sağlayacaktır. (Örneğin, Deadlift, squat, bench press.)
Başlangıç seviyesi için ücretsiz programınıza buradan ulaşabilirsiniz.
Mezomorf vücut tipleri için beslenme programı önerileri
Hormonları testosteron ve büyüme hormonu ağırlıklıdır. Mezomorf vücut tipi düşük yağ oranında kalıp kas geliştirmek için en uygun vücut tipidir diyebiliriz.
Mezomorflar düşük karbonhidrat diyeti de uygulayabilirlera ama özellikleri göz önüne alınınca orta düzey bir karbonhidrat alımı en iyi sonucu verecektir. Bu şekilde ağırlık antrenmanlarındaki performanslarını da koruyabilirler. Mezomorflar için yağ yakma makroları aşağıdaki gibidir.
Mezomorflar için definasyon makroları:
- % 35-45 karbonhidrat
- % 25-30 yağ
- % 25-30 protein
Mezomorfların kas kütlesi kazanmaları da zor değildir. Yüksek karbonhidrat alımları kolayca yağlanmalarına sebep olmayacaktır. Bu yüzden mezomorflara bulk döneminde de yüksek karbonhidrat alımı öneriyoruz.
Mezomorflar için bulk makroları:
- % 45-55 karbonhidrat
- % 15-25 yağ
- %20-30 protein
Detaylı vücut tipleri için tıklayın veya aşağıdan izleyin:
Beğenebileceğiniz Diğer Makaleler
5 Nisan 2021
#2 Soru: İnternetteki başka kaynaklarda bu 3 vucut tipinin ikili karışımlarından da bahsediliyor. Ekto-endomorf, Endo-mezomorf, Ekto-mezomorf vucut tipleri şeklinde. Peki bu mix vucut tiplerine sahip kişiler için tavsiye edilen diyet programları hangi makro oranlarına göre olmalı? Şimdiden cevap için teşekkür ederim
Bu yazıdaki bilgiyi onlarca sitede aradım da bulamadım. Çok teşekkürler
Klasik Sorum: Hem kas yapmak, hem de yağdan vermek için yapılması gereken diyet programını vucut tipimizin definasyon diyet planına göre mi, bulk diyet programına göre mi oluşturmalıyız? Saygılar
190 boyundayım. Ektomorf vücut tipindeyim diyebilirim. 6 aydır düzenli spor yapıyorum 84 kiloda sabitim. Vücut yağ oranım ise %8.5 civarı anacak karın ve bel gölgesindeki yağlardan kurtulamıyorum. Ne önerirsiniz?
alkolle zevk olmaz. hayatını bitirir alkol çocuk.
hocam merhabalar, bir süredir sizi okuyorum. ektemorf vücut tipine sahip 21 yaşında 1.84 boyunda ve 54 kilo olan birisiyim. Düzenli beslenen birisi değilim, düzeni sağladığım takdirde 57-58’e çıktığım oluyor kilo açısından lakin ektemorf vücut tipi hakkında yazılanları okudukça başlama motivasyonumu kaybediyorum. Sigara ve alkol kullanan birisiyim. Alkolü zevk için haftada 1-2 muhabbet açısından alıyorum lakin bırakmak gibi bir düşüncem olmadığı için sanırım yazılanlar bu kadar moralimi bozuyor. Ne yapmam gerektiğini bilemiyorum, birkaç ay evde egzersi yapmakla başlamak durumundayım. Eylül ayından önce spora gitme imkanım yok. Bu anlattıklarım çerçevesinde ne önerirsiniz bana?
Senden bi pok olmaz Neden mi ?
“Sigara ve alkol kullanan birisiyim. Alkolü zevk için haftada 1-2 muhabbet açısından alıyorum lakin bırakmak gibi bir düşüncem olmadığı”
Boş bir yorum olmuş tabii ki sigara ve alkol kullanımı gelişimde etkisi yadırganamaz derecede yüksek fakat bende kullanıyorum ve köpek gibi vücudum var. Türkiyede birşey bilmeden yorum yapanlara cidden ayar oluyorum. Sende bunlardan birisisin.